Europa w Rodzinie
Ziemiaństwo polskie w XX wieku
Stanisław Tarnowski z synami — Karolem (siedzi w fotelu) i Antonim; Ropa, pow. Gorlice, ok. 1912 r.
Powyżej: Stanisław Tarnowski z synami — Karolem (siedzi w fotelu) i Antonim; Ropa, pow. Gorlice, ok. 1912 r.

Wychowanie

Dużą wagę przywiązywano do wychowania i wykształcenia dzieci. Obowiązywała doskonała znajomość języków obcych, szczególnie francuskiego. Nauka początkowo odbywała się w domu pod opieką prywatnych nauczycieli, gdyż pomijano oficjalny szkolny system kształcenia, co wiązało się z corocznymi egzaminami przed komisją szkolną. Naukę w szkole w mieście młodzi ziemianie podejmowali na etapie szkoły średniej. Dziewczęta zwykle ograniczały edukację do poziomu szkoły średniej, często prowadzonej przez siostry zakonne. Dla młodych ziemianek najważniejsze były umiejętność prowadzenia domu, zamążpójście i założenie rodziny. Mężczyźni zazwyczaj podejmowali studia rolnicze, prawnicze albo kształcili się w szkołach podchorążych. W zamożniejszych domach wysyłano dzieci na studia za granicę.

Wychowanie dzieci było bardzo surowe. Wymagano znajomości zasad dobrego wychowania, prowadzenia konwersacji, odpowiedniego ubioru, umiejętności jazdy konnej, pisania listów, a także zabawy. Tzw. dobre maniery, jakie wpajano dzieciom, pozostawały na całe życie. Wymagano absolutnego posłuszeństwa wobec rodziców i dorosłych.